نشست علمی<نقد و بررسی مبانی فکری داعش> در تاریخ 25/2/95 در سالن همایش های دانشکده الهیات دانشگاه آزاد اسلامی، به صورت مشترک از طرف دفتر پژوهشکده حج و زیارت خراسان رضوی و دانشگاه آزاد اسلامی مشهد با سخنرانی حضرت حجت الاسلام والمسلمین دکتر علیزاده موسوی ریاست محترم پژوهشکده حج و زیارت برگزار گردید.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید مهدی علیزاده موسوی شامگاه شنبه در نشست نقد و بررسی مبانی فکری داعش و بازخوانی اندیشه سلفیان تکفیری در دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، گفت: عمیق شدن شکاف بین جریان‌های سیاسی در حوزه بین‌الملل و فضای سیاست خارجی ما به‌شدت تأثیرگذار است. اگر اختلافاتی هم داریم باید در دل نظام حل شود. چراکه اگر به این قضیه توجه نداشته باشیم، شرایط به‌شدت حاد خواهد شد، چون بازخورد آن در عرصه بین‌الملل شدید خواهد بود.

وی با تأکید بر اینکه باید شرایط فعلی را درک کنیم، افزود: اگر ما جلوی داعش و جریان تکفیری را در سوریه و عراق نگیریم، آن‌ها وارد کشور ما می‌شوند. آیا ما که همسایه هستیم، نباید نسبت به اطراف خودمان توجه نشان دهیم؟ درواقع این مثلث مقاومتی که در منطقه وجود دارد، در کنار هم امنیت هر کشور را تعریف می‌کند.

وی آشنایی با ادبیات آن‌ها در فضای مجازی را راهکاری برای مقابله با این جریان دانست و اظهار داشت: خلافتی که آن‌ها می‌خواهند، خلافتی است که بین خوارج به وجود آمد. بهترین راهکار برای مقابله با این جریان، همگرایی و همدلی بین مذاهب اسلامی در کشور ماست. چراکه از دل شکاف مذهبی است که تکفیر به وجود می‌آید و رشد می‌کند.

دبیر کنگره جریان‌های تکفیری با اشاره به جریان‌های تکفیری موجود در جهان اسلام، مسأله تکفیری و افراط‌گرایی را یکی از معضلات اصلی جامعه امروزی بیان کرد و گفت: اگر دورتادور کشورمان را ببینیم، قریب به 1300 کیلومتر مرز مشترک با افغانستان و پاکستان داریم. گروه‌های طالبان، القاعده و امثالهم در این مناطق فعال‌اند. در الجزایر، نیجریه، سومالی، مصر، سوریه، عراق و لبنان نیز گروه‌هایی ازاین‌دست فعالیت دارند.

علیزاده‌موسوی افزود: اگر بخواهم در یک جمله وضعیت منطقه را بگویم، به‌جز جمهوری اسلامی ایران، شاید کشوری را در منطقه و کشورهای جهان اسلام پیدا نکنیم که به‌نوعی درگیر این قضایا نباشند. حتی ترکیه نیز امروزه دچار بحرانی جدی شده است.

وی با طرح این سؤال که ما که درگیر این قضایا نیستیم، چرا باید با این وضعیت و این شرایط آشنا باشیم، بیان کرد: واقعیت این است که با بررسی کشورهای درگیر، متأسفانه مشاهده می‌شود که آن‌ها از حیث ژئوپولیتیکی و جمعیت‌شناسی و تنوع تقریباً شبیه ما هستند؛ یعنی کشورهایی هستند که تنوع مذهبی و تنوع قومی در آن‌ها زیاد است و تمامی این شرایط به وضعیت موجود دامن زده است.

رئیس پژوهشکده حج و زیارت گفت: انواع فرقه‌های مختلف در کشور ما نیز موجود است و اگر حواسمان نباشد، این مسأله شرایط مناسب برای ایجاد ناآرامی و آشفتگی را فراهم کند.

علیزاده‌موسوی گسترش اندیشه مدرنیسم در جهان اسلام را علت پدید آمدن این‌گونه جریان‌ها دانست و افزود: بخش عمده‌ای از جذب این جریان‌ها مربوط به اروپا و آمریکاست؛ اما چرا از اروپا که وضعیت آرامش و رفاهی خوبی دارند این‌قدر جذب صورت گرفته است؟ از کشوری مانند فرانسه بیش از 3 هزار نفر تابه‌حال برای جنگ وارد سوریه شده‌اند. چرا این اتفاق افتاده است؟ اگر این سؤال را از آن‌ها بپرسیم، اولین حرفشان این است که می‌گویند ما از مدرنیسم شدن خسته شده‌ایم.

دبیر کنگره جریان‌های تکفیری با اشاره به سه موج اسلام‌ستیزی که توسط غرب رقم خورده است، افزود: موج اول در دهه 70 و 80 میلادی رخ داد. در این دوره شاهد آن هستیم که به خاطر رشد اسلام در غرب در کنار هر کلیسا، یک مسجد ساخته شد. در موج اول، اولین کار غرب مقابله با موج اندیشه بود، بدین‌صورت که کتاب‌های متعددی در نقد اندیشه‌های اسلامی نوشته شد با این مضمون که اسلام دین خشونت است.

علیزاده‌موسوی ادامه داد: پس‌ از آن، موج دوم شروع می‌شود که اصطلاحاً خودشان به آن می‌گویند موج تصویری؛ بدین‌صورت که از سال 2004 به بعد کاریکاتورهایی کشیدند و فیلم‌هایی را نیز ساختند.

وی موج سوم را پروژه اسلام علیه اسلام است دانست و افزود: این موج نیز مسلمانان را در کنار هم قرار داده است. درواقع این چهره‌ای که آن‌ها از اسلام ساخته‌اند و نشان می‌دهند که اسلام دین خشونت و خونریزی است، تنها ساخته دست خودشان است. چراکه اگر به تاریخ صدر اسلام نگاه کنیم، می‌بینیم که از 23 غزوه پیامبر، فقط 7 غزوه آن منجر به جنگ شد که در هیچ‌کدام از آن‌ها پیامبر آغازکننده جنگ نبود؛ این چهره واقعی اسلام است. اما نگاهی که آن‌ها نسبت به اسلام ایجاد کرده‌اند کاملاً رادیکالی است.

رئیس پژوهشکده حج و زیارت در پایان گفت: اگر قرار به مقابله باشد، همه ما باید مقابله کنیم. چون اگر امنیت از بین برود، برای همه از بین خواهد رفت. امنیت فعلی ما به خاطر این است که امروزه مرزهای ما در سوریه تعریف می‌شود. مرزهای ما در عراق تعریف می‌شود. اگر این وضعیت وارد کشور ما شود، قطعاً امنیت ما نیز به هم می‌ریزد.